MEDYALAB - 1. SAYI

Ye n i Me d y a v e Ç o c u k B a ğ l am ı n d a Ka v r am l a r Yeni Medya ve Çocuk Bağlamında Kavramlar Sharenting Nedir? “Sharenting” İngilizce’de paylaşmak eylemi olan share ve ebeveynlik yapma terimi olan pa- renting kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. Li- teratürde, “sosyal medya ebeveynliği, paylaşımcı ebeveynlik” olarak yer alıyor. “Sharenting” kelime- si, Collins Dictionary tarafından, sosyal medyayı düzenli olarak kullanan bir ebeveynin çocuklarıyla ilgili çok fazla bilgi paylaşımı yapması olarak ta- nımlanıyor. Michigan Üniversitesi’nde gerçekleştirilen, “Sosyal medyada ebeveynler: Sharenting beğeni- ler ve beğenilmeyenler” (Parents on Social Media: Likes and Dislikes of Sharenting) isimli araştırmaya göre, annelerin 3’te 1’i sosyal medyada çocukları ve ebeveynlikleri ile ilgili paylaşımda bulunuyor. Daniel ve arkadaşlarının yaptığı araştırmada ise, 1 yaş altı bebeği olan bir annenin ortalama günde 8 saatini bebek bakımına ayırırken, günde 4 saa- tini sosyal medya sitelerinde geçirdiği sonucuna ulaşılıyor. Bu çalışma sonucuna göre, annelerin çocuklarıyla ilgilendikleri sürenin yaklaşık yarısını sosyal ağlarda geçirdiği görülüyor. Bazı akademisyenlere göre, öncelikle ebe- veynlerin sosyal medyayı etkili ve faydalı şekilde kullanmayı öğrenmesi gerekiyor. Bu durumda, di- jital medya okuryazarlığı çözüm noktası oluyor. Bu denli yoğun içerik paylaşımının söz ko- nusu olduğu bir mecrada, ebeveynler tarafından yapılan paylaşımların çocuklarını bir ömür takip edecek zararlara neden olabileceği, göz önünde bulundurulması gereken öncelikli konu olarak kar- şımıza çıkıyor. Bağımlılık, dikkat eksikliği, mahremiyet kay- bedilmesi gibi sorunlarla beraber, çocukların birey olma hakkını ihmal etme gerçeği ve bunun baş- kaları tarafından istismar edilmesi tehlikesini göz ardı etmemek gerekmektedir. Medya okuryazar- lığı ve siber vatandaşlık bilincinin artması, buna bağlı olarak bilgiyi daha verimli işlemeyi ve değer- lendirmeyi öğrenmeyi amaçlamalıyız. Çocukların henüz 6 aylıkken dijital kimliklerine sahip olduğu gerçeği göz önünde bulundurulduğunda, bu duru- mun getirdiği sorunlar gerek ebeveynlerin gerekse akademik çevrelerin üzerinde düşünmesi gereken büyük bir olgu olarak sosyal ve akademik hayatta yerini alıyor. 40 MEDYALAB KAS IM 2020