MEDYALAB - 5. SAYI

25 24 Me dy aL ab Ma r t 2 02 1 2 4 Me dy aL ab Ma r t 2021 2 5 A ile toplumun en değerli yapı taşıdır. Toplum içindeki en küçük bütün olmasına rağmen, toplumun geleceğini belirley- en en önemli parçadır. Dünyada bulunan her ülkede ve o ülkelerin her topluluğunda bilinen bu kavram oldukça önemlidir. Nasıl her ülkenin tarihi, yiyecekleri, coğrafyası ve kültürü farklıy- sa aile yapısı daha doğrusu aile kültürü de farklıdır. Bugün üzerinde özellikle duracağımız konu Asya ülkelerinin aile yapısıdır fakat önce- likle bir tanımla başlamak daha doğru olacaktır. Sadece ırk olarak değil, kıta olarak da bildiğimiz Asya, yüzölçümü olarak Dünyanın en büyük, aynı zamanda nüfus açısından en kala- balık kıtasıdır. Bunun nedeni ise içinde 53 farklı ülke bulunmasıdır. Fakat bugün hem bir ırk hem de Doğu ve Güney Asya kıtasının ev sahipleri olan Asya ülkelerinin aile yapısını inceleyeceğiz. Bahsetmek üzere seçtiğim ülkeler olan Japon- ya, Kore, Tayland, Tayvan, Endonezya ve Çin ’in de bir o kadar benzer fakat yine de farklı aile yapıları vardır. İlk olarak Japonya’dan başlayacak olur- sak, birbirlerine sadık olan Japon ev halkı genel- likle çekirdek aile yapısından oluşmaktadır. Ancak, geniş aile yani büyükanne büyükbaba, hala, teyze, amca gibi akrabalık bağlarının bu- lunduğu kişiler genellikle birbirine yakın tu- tulur ve ziyaret edilir. Aslında bu, bir yönden günümüzün Türk aile yapısıyla benzemektedir. Çekirdek ailenin yaygın olma nedenlerinden biri de Japonya’nın küçük yaşam alanlarının çoğu zaman evde geniş aile yapısını sınırlamasıdır. Genellikle ataerkil olan bu toplumda geçmişte ve günümüzde hâlâ bu şekilde devam eden ailelerde baba, evin geçiminden sorumlu olur ve ailede büyük saygı görür. Anne ve çocukları mümkün olduğunca ev yaşamını kolaylaştırmaya çalışır. Kadınlar çoğu zam- anını ev işlerine ve çocuk yetiştirmeye adar. Annelerin çocuklar üzerinde etki- si büyüktür ve çocuklarının geleceği için kararların çoğunu, kendilerine sunulan en iyi eğitim fırsatlarını arayarak verirler. Fakat artık bu durum biraz daha değişmiş ve modern aile yapısı oluşmaya başlamıştır. Yani kadın ekonomik gücünü eline almaya ve çocuğuna ekonomik an- lamda da destek vermeye başlamıştır. Eğitim demişken, bunu ayrıca ahlaki eğit- im olarak da düşünebiliriz. Çünkü en say- gılı toplumlardan biri olan Japonlara göre yirmi farklı özür dileme şekli vardır ve yaşlılara saygıyı özel bir gün haline getiren Japonların ailelerine, büyüklerine ne kadar saygılı olduklarını buradan kolaylıkla an- layabiliriz. Kısacası, değerler ailede öğre- nilir ve nesilden nesile aktarılır. Böylece toplum değerleri oluşmuş olur. İkinci olarak Güney Kore’den bah- sedecek olursak, yakın geçmişe kadar Koreli kadınlar evde durup çocuklarının eğitimiyle ve ihtiyaçlarıyla ilgilenirken, yaşamın pahalılaşması sonucu bu durum değişmiştir. Her toplumda olduğu gibi Kore’de de aileden öğrenilen belli görgü kuralları vardır. Eğilerek selam vermek, büyüklere hürmet etmek, istasyonlarda, otobüslerde, duraklarda yaşlılar, engel- liler ve hamileler için ayrılan yerlere, boş olsalar bile oturmamak ve bunun gibi ASYA ÜLKELERİ VE AİLEYAPILARI Dilara Nur Oka İstinye Üniversitesi Öğrencisi aile birçok ahlaki değer. Aile, toplumu yansıtır. Bu yüzden ailede ne öğrenilirse çocuğun karak- teri de böylece şekillenir. Kore’deki ailelerde Japonlardaki gibi çekirdek aile yapısı görülür. En az üç, en fazla beş kişilik bir aileden vardır. Çocuklar doğum günleri ve evlilik yıl dönümü gibi özel günleri aileleri ile geçirirler. Özel gün demişken, eğer biraz daha ayrıntı verecek olursak, ailelerle birlikte kutlanan özel gün- lere, Kore yeni yılı olan Tteokguk, Chuseok ve Koreli aileler tarafından bebekleri yüz günlük olduğunda kutlanan Baegil Janchi (yüzüncü gün kutlaması) örnek olabilir. Ayrıca Koreli aileler evlatlarını eğitim konusunda destekler ve gençler genellikle belli bir yaşa geldikler- inde ailelerinden ayrılır ve ekonomik bağımsı- zlıklarını erkenden kazanmak için çabalarlar. Çin ‘de aile birimi, en merkezi ve önemli kurumlardan biri olarak kabul edilir. Birçoğu için, aileleri onlara bir kimlik duygusu ve güçlü bir destek ağı sağlar. Aile, bireyler için çok önemli ilişkileri içerir ve sosyal organizasyonun temellerini oluşturur. Özellikle eski yıllar- da, bir kocanın, karısının ona itaat ve sevgisi karşılığında üstünlük ve nezaket göstermesi, çocuklarının saygı ve itaati karşılığında on- ları koruyup rehberlik etmesi beklenmek- teydi. Tabii nesilden nesile aktarılan bu aile kültürü günümüzün modern toplumunda biraz değişmiş olsa da yine de aile içi saygı korun- maktadır. Örneğin, Çin’in çoğu bölgesinde, tüm aileden özellikle de gençlerden, büyük karar- larda aile büyüklerine fikir danışması, dahası, çocuklardan, onları yetiştiren ebeveynlerine yaşlandıkları zaman bakmaları bekleniyor. Çünkü yaşlı ebeveynleri bir yaşlı bakım evine göndermek, Çin toplumunda utanç verici bir durum olarak kabul edilir. Çin Cumhuriyeti olarak da bilinen Tay- van Adası’na gelirsek, burada geleneksel aile yapısında köklü değişiklikler olmasına rağmen, Tayvan toplumu hâlâ aile odaklı devam etme- ktedir. Eskiden, Tayvan’da Çin nüfusu fazla olduğu için ataerkil, geleneksel ve geniş bir aile modeli vardı. Fakat zamanla, ailenin bu geniş yapısı, Tayvan modernleşme sürecinden geçtiğinde uyum sağlamak adına küçülmüştür. Günümüzde, eskiden olduğu gibi küçük yaştan itibaren çocuklara dindarlık ve aile değerl- eri öğretilmektedir. Ayrıca aile, birçok sosyal olayda olduğu gibi evlilikte de önemli bir rol oynar. Buna ek olarak, günümüzde de işletme- ler büyük ölçüde aileler tarafından işletilmeye devam etmektedir. Buradan anlayacağımız, aile ekonomide bile rol alan önemli bir parçadır. Çoğu Taylandlı için sosyal yaşamın te- meli olarak kabul edilen aile kavramı genellikle geniş ve kapsayıcıdır. Tayland toplumu, geniş aileye büyük önem verilmektedir. Geniş ailel- er genellikle birbirine yakın yaşar, çocukların yetiştirilmesine, mali ve günlük işlere yardımcı